Thanh Hóa có tổng đàn lợn lớn, chăn nuôi nhỏ lẻ chiếm tỷ lệ cao, nằm trên trục đường vận chuyển động vật Bắc – Nam, dịch tả lợn châu Phi rất dễ lây lan ra diện rộng.   

Cả hệ thống chính trị vào cuộc

Trước tết Nguyên Đán Kỷ Hợi, thời điểm dịch tả lợn châu Phi còn cách biên giới Việt – Trung 150 km, Thanh Hóa đã lên sẵn kịch bản phòng chống dịch. Cả hệ thống chính trị đã được huy động vào cuộc; mọi nguồn lực được xác định ưu tiên cho các biện pháp ngăn chặn, khống chế, dập tắt dịch trên địa bàn.

Bí thư Tỉnh ủy, Phó bí thư Tỉnh ủy, các đồng chí trong Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ủy viên Ban chấp hành Tỉnh ủy đã thường xuyên xuống cơ sở kiểm tra, chỉ đạo thực hiện công tác phòng, chống dịch tả châu Phi. Ban thường vụ Huyện ủy, Thị ủy, Thành ủy chỉ đạo các cấp ủy đảng, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể quán triệt, triển khai nghiêm túc, hiệu quả các nội dung chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, đặc biệt là việc triển khai thực hiện Chỉ thị số 34-CT/TW ngày 20/5/2019 của Ban bí thư Trung ương Đảng.

Lãnh đạo tỉnh; Sở NN-PTNT - Thường trực Ban chỉ đạo Phòng chống dịch; các đồng chí thành viên trong Ban chỉ đạo tỉnh được phân công phụ trách địa bàn đã trực tiếp xuống các ổ dịch để kiểm tra, chỉ đạo sát sao công tác thực hiện bao vây, dập dịch tại các huyện, thị xã, thành phố.

Phun tiêu độc khử trùng các xe vận chuyển động vật qua địa bàn.

Sở NN-PTNT, các sở, ban, ngành cấp tỉnh và UBND 27 huyện, thị xã, thành phố theo chức năng, nhiệm vụ được giao cũng đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện các biện pháp phòng, chống bệnh dịch tả lợn Châu Phi. Lãnh đạo Chi cục Thú y cùng 3 Đội phản ứng nhanh được phân công trực tiếp tại địa bàn để hỗ trợ, hướng dẫn, đôn đốc cùng UBND huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo toàn bộ hệ thống chính trị, xã hội trên địa bàn tổ chức thực hiện đồng bộ các biện pháp khống chế dịch bệnh.  

Dồn toàn lực phòng chống dịch tả lợn châu Phi

Để chủ động ứng phó kịp thời diễn biến dịch tả lợn châu Phi, ngay từ đầu, UBND các huyện, thị xã, thành phố đã chuẩn bị đầy đủ các trang bị, vật tư, hóa chất phục vụ công tác bao vây, khống chế dịch tả lợn châu Phi trên địa bàn tỉnh.

Tính đến đầu tháng 6/2019, Thanh Hóa đã huy động 119.184 lít hóa chất sát trùng phục vụ công tác phòng, chống dịch. Trong đó, Trung ương hỗ trợ 51.000 lít; tỉnh cấp kinh phí mua cấp 38.100 lít hóa chất sát trùng dự phòng cấp cho các đơn vị xảy ra dịch bệnh; các huyện, thị xã, thành phố chủ động mua 30.084 lít. Toàn tỉnh huy động 740 tấn vôi bột trong đó, tỉnh cấp kinh phí mua cấp 455 tấn; các huyện, thị xã, thành phố huy động được 285 tấn. Vật tư phục vụ công tác phòng, chống dịch gồm 8.300 bộ quần áo bảo hộ; 3.090 đôi ủng cao su; 40.000 khẩu trang; 40.000 đôi găng tay cao su; 500 lọ dung môi lấy mẫu; 63 bộ dụng cụ bắt lợn… Ngoài ra, các huyện, thị xã, thành phố đã huy động nguồn ngân sách tại chỗ để mua vật tư, hóa chất phục vụ công tác chống dịch.

Tính đến nay, Thanh Hóa đã thành lập và tăng cường 7 trạm, chốt kiểm dịch động vật cấp tỉnh; kiểm tra, kiểm soát, tiêu độc, khử trùng được 11.760 lượt xe chở gia súc, gia cầm, sản phẩm động vật theo quy định; xử lý 7 xe vận chuyển lợn tiêu hủy 461 con lợn nhiễm bệnh dịch nhập vào địa bàn tỉnh để tiêu thụ.

Lực lượng liên ngành bắt giữ một vụ vận chuyển lợn không có giấy chứng nhận kiểm dịch.

Ngoài 7 trạm, chốt kiểm dịch động vật, trên địa bàn tỉnh cũng thành lập 584 chốt kiểm soát (578 chốt kiểm soát của 27 huyện, thị xã, thành phố; 3 chốt kiểm soát cửa khẩu) và 35 tổ kiểm soát lưu động để thực hiện việc tuần tra, kiểm tra các hoạt động vận chuyển động vật, sản phẩm động vật ra, vào địa bàn huyện, tỉnh. Lực lượng liên ngành đã xử lý 45 trường hợp vi phạm vận chuyển lợn, xử phạt hành chính, buộc tiêu hủy 390 con lợn nhiễm bệnh, 162 kg sản phẩm lợn.

Từ ngày 1/1/2019 đến nay, Thanh Hóa đã thực hiện lấy 1.355 mẫu giám sát dịch bệnh trên lợn. Trong đó có 610 mẫu để chẩn đoán, giám sát dịch tả lợn châu Phi (có 333 mẫu dương tính); 159 mẫu đối với các bệnh LMLM, tai xanh, dịch tả lợn cổ điển và 586 mẫu giám sát dịch tả phục vụ kiểm soát giết mổ, tiêu thụ, vận chuyển.

Ông Đặng Văn Hiệp, Chi cục trưởng Chi cục Thú y Thanh Hóa cho rằng, để hạn chế lây lan dịch bệnh, nên tổ chức tiêu hủy lợn trong vòng 3- 8 giờ sau khi có kết quả xét nghiệm.  Tuy nhiên, thực tế còn nhiều đường mòn, lối mở với các tỉnh phía Bắc khó kiểm soát. Mặt khác do lợi nhuận rất cao nên số lượng xe vận chuyển trái phép lợn có nhiễm bệnh từ vùng dịch bằng rất nhiều hình thức tinh vi đi vào địa bàn tỉnh để tiêu thụ làm lây lan dịch bệnh khó kiểm soát.

Chỉ trong khoảng vài tháng trở lại đây, cơ quan chức năng Thanh Hóa đã bắt giữ trên dưới 10 vụ vận chuyển lợn từ các vùng dịch phía Bắc đi vào Nam hoặc vào địa phương tiêu thụ, tiêu hủy trên dưới 800 con lợn nhiễm dịch. Đa phần các vụ việc này đều vi phạm hoặc chở lợn ốm chết hoặc vận chuyển lợn từ vùng dịch không có giấy chứng nhận kiểm dịch hoặc giấy chứng nhận kiểm dịch giả.

Trực tiếp bắt nhiều vụ vận chuyển, ông Đặng Văn Hiệp đã phải thốt lên rằng: “Không hiểu vì lý do gì, việc vận chuyển lợn dịch, lợn không có giấy chứng nhận kiểm dịch lại lọt được qua nhiều trạm, chốt lưu động của các tỉnh khác trước khi bị bắt tại Thanh Hóa. Chúng tôi đã bắt trên dưới 10 vụ vận chuyển và tiêu hủy trên 800 con lợn. Cứ đà này, chẳng mấy chốc Thanh Hóa sẽ trở thành bãi chôn lợn dịch. Chúng tôi đề nghị các tỉnh có đường vận chuyển đi qua cần phải làm quyết liệt hơn nữa”.

Trước diễn biến phức tạp của dịch tả lợn châu Phi, Sở NN-PTNT Thanh Hóa đã thiết lập và phổ biến đường dây nóng chống dịch qua số ĐT 02373.260.009  tại Chi cục Thú y, trực dịch bệnh 24/24 giờ.